Ngày 23-8-2020 là thời điểm mà toàn bộ 520 nóc nhà (khoảng 600 hộ dân) trên xã đảo Nhơn Châu (còn gọi là đảo Cù Lao Xanh), (thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) vui mừng vì được sử dụng nguồn điện lưới quốc gia sau bao năm mong đợi.

Bà Trần Thị Thống đã 73 tuổi, là một trong những hộ được đấu nối điện đến tận nhà sau cùng trên đảo Nhơn Châu. Trong tâm trạng háo hức, bà Thống đi đến từng nhà trong ngõ xóm xem đấu nối điện. Bà kể, cả đời bà gắn bó với hòn đảo này, trải bao thăng trầm, và ước mong lớn nhất của người dân trên đảo là làm sao có điện thì nay đã thành sự thật.

Cuộc sống của gia đình bà trên đảo chủ yếu sinh sống bằng nghề đánh bắt hải sản, tuy nhiên, việc cấp đông, bảo quản hải sản gặp nhiều khó khăn nên điều kiện kinh tế gia đình chưa được cải thiện.

Bà Thống hồ hởi: “Có điện như này rồi, tôi sẽ mua đồ dùng, thiết bị điện, cuộc sống chắc chắn sẽ được nâng lên rõ rệt; mấy đứa con thì sẽ có điện để phát triển các ngành nghề khai thác, sơ chế hải sản, kinh tế cũng sẽ phát triển lên”.

Trong suốt 2 tháng qua, háo hức chờ đợi dự án cung cấp điện lưới cho xã đảo Nhơn Châu hoàn thành là tâm trạng chung của hơn 2.300 người dân trên đảo. Khi các cột điện được trồng, tuyến cáp ngầm 22kV được kéo ngầm xuyên biển từ thị xã Sông Cầu (tỉnh Phú Yên) ra đến đảo, đến lúc tuyến đường dây 0,4kV được thi công trên đảo, rất nhiều người dân đều tề tựu xem, trông chờ từng phần việc hoàn thành và thực hiện “giám sát” chặt chẽ đến từng chi tiết. Tuy có sự “giám sát” 24/24h của những người thụ hưởng, nhưng các đơn vị, nhân viên ngành điện thi công các công trình, hạng mục của dự án đều không thấy đó là áp lực, trái lại, đó còn là nguồn động viên, thúc đẩy các anh sớm hoàn thành công việc đặc biệt ý nghĩa này.

Gần 12 giờ, dưới cái nắng nóng đổ lửa của vùng biển, nhân viên Điện lực Quy Nhơn vẫn miệt mài đấu nối điện cho hộ gia đình anh Hồ Văn Đặng. Cả gia đình anh 4 người đều ngồi xem từng thao tác của các anh “thợ điện”. Khi vừa đấu nối xong, anh Đặng đi một vòng trong nhà thử hết các vật dụng, đồ dùng, thiết bị sử dụng điện. Trong sự vui mừng, anh Đặng nói: "Gia đình tôi cùng tất cả bà con trên đảo này rất mừng. Tôi biết sắp tới, sẽ có nhiều đơn vị, doanh nghiệp tới đây đầu tư, làm ăn, một tương lai tươi sáng sẽ mở ra với người dân trên đảo. Trong đó, đặc biệt ngành du lịch sẽ có điều kiện phát triển, người dân đảo như chúng tôi sẽ có việc làm, sẽ tiêu thụ được hải sản nhiều hơn!”.

Dự án Cấp điện bằng cáp ngầm xuyên biển cho xã đảo Nhơn Châu nhằm cung cấp điện ổn định cho người dân và các cơ quan, tổ chức trên đảo, được thực hiện 4 hạng mục chính. Đầu tiên là ngăn xuất tuyến 22kV tại trạm biến áp 110kV thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên. Điện lưới quốc gia từ xuất tuyến này cung cấp cho xã đảo Nhơn Châu. Hạng mục 2 là hơn 10km cáp ngầm 22kV một mạch xuyên biển; Hạng mục 3 là lưới điện trên xã đảo Nhơn Châu với 2 trạm biến áp 250kVA và 400kVA, gần 5,6 km đường dây; Hạng mục 4 là hệ thống viễn thông và cáp quang thông tin cùng theo tuyến cáp quang.

Tổng kinh phí thực hiện dự án gần 351,5 tỉ đồng, trong đó vốn do Liên minh Châu Âu - EU tài trợ khoản 280 tỉ đồng, còn lại là vốn đối ứng của Tổng công ty Điện lực miền Trung – EVNCPC.

Từ khi bắt đầu triển khai dự án, Tổng công ty Điện lực miền Trung, Công ty Điện lực Bình Định đã cắt cử lực lượng túc trực trên đảo, ngày đêm thực hiện các phần việc, hạng mục cho kịp tiến độ theo thỏa thuận với EU.

Khi tuyến cáp ngầm xuyên biển được thi công nhanh chóng, chỉ trong 2 ngày, Điện lực Quy Nhơn đã có sẵn lực lượng trên đảo để thi công phần kéo điện, lắp đặt công-tơ, đấu nối vào tận nhà dân. Giám đốc Điện lực Quy Nhơn Bành Quốc Hùng chia sẻ: “Hơn một tháng nay, anh em nhân viên Điện lực Quy Nhơn luôn túc trực trên đảo, có lúc lên tới 25 người, tất cả đều rất quyết tâm thi công hoàn thành đúng kế hoạch đã đề ra. Tuy anh em có khó khăn khi sống và công tác trên đảo, thiếu thốn chỗ ở, vật dụng, nhưng được sự hỗ trợ nhiệt tình của người dân trên đảo về mọi mặt nên đã hoàn thành nhiệm vụ rất tốt”.

Phó Chủ tịch phụ trách UBND xã đảo Nhơn Châu Hồ Nhật Lệ vui mừng cho biết: “Trước đây cuộc sống người dân trên đảo khó khăn. Sau này được Nhà nước hỗ trợ chạy máy phát điện diezen 6 giờ mỗi ngày, rồi nâng lên 12 giờ mỗi ngày nhưng nguồn điện thiếu ổn định và không thường xuyên, khiến cho cuộc sống người dân và kinh tế trên đảo khó phát triển. Bây giờ đã có điện, sẽ có điều kiện để đảm bảo nhiệm vụ chính trị, an ninh, trật tự xã hội; người dân có điện thì cuộc sống được nâng lên và điều kiện phát triển kinh tế sẽ thuận lợi hơn. Những nhà hàng, khách sạn, homestay trên đảo đã đông khách sẽ còn đông hơn và giữ được khách ở lại với đảo qua đêm. Những ngành nghề dịch vụ hậu cần nghề cá, hải sản chắc chắn sẽ nhanh chóng phát triển. Xã đảo Nhơn Châu sẽ sớm có diện mạo mới”.

Dự án cấp điện ngầm xuyên biển cho đảo Cù Lao Chàm (Quảng Nam), Lý Sơn (Quảng Ngãi), dự án cấp điện ngầm xuyên biển cho xã đảo Nhơn Châu được Bộ Công thương và EU đánh giá là một trong những dự án được triển khai nhanh và đạt hiệu quả cao của ngành điện. Dự án này đã mang điện kịp thời đới với người dân trên đảo tiền tiêu, là tiền đề quan trọng cho sự phát triển của đảo và những dự án tiếp theo mà EU dự định sẽ hợp tác và hỗ trợ cho Việt Nam trong thời gian tới.