Ảnh hưởng mưa bão, tuyến đê biển Tây đi qua địa bàn hai tỉnh Cà Mau và Kiên Giang xuất hiện hàng loạt vị trí bị sạt lở, nguy cơ vỡ đê bất cứ lúc nào. Cần có giải pháp mang tính cấp bách, bảo vệ đời sống và sản xuất cũng như hệ sinh thái rộng lớn phía trong đê.

Những “điểm nóng” sạt lở

Đê biển Tây thuộc địa phận Cà Mau dài khoảng 108km, chạy qua các huyện Trần Văn Thời, Phú Tân và U Minh. Ngoài vị trí chiến lược trong quốc phòng, an ninh, tuyến đê trên còn có nhiệm vụ ngăn mặn để bảo vệ vùng ngọt hóa hơn 100 ngàn héc-ta đất sản xuất phía bắc của tỉnh Cà Mau và hệ sinh thái rừng tràm U Minh Hạ.

Theo Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Cà Mau, do ảnh hưởng của mưa bão, đê biển Tây của Cà Mau đã xuất hiện hàng loạt đoạn bị sạt lở, tiềm ẩn nguy cơ vỡ đê là rất lớn.

Mới đây, chiều 3/8, sóng lớn kết hợp với mưa giông kèm giông lốc và triều cường dâng cao, làm nước biển tràn qua toàn tuyến đê tại cống Đá Bạc, gây sạt lở đặc biệt nguy hiểm cho tuyến đê biển Tây với chiều dài 2.165m, sạt lở nguy hiểm với chiều dài 5.447m.

Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau cảnh báo, những đoạn sạt lở này có thể gây vỡ đê bất cứ lúc nào và ảnh hưởng đến hơn 26.000 hộ dân sinh sống ven biển, hơn 90.000 héc-ta đất trồng lúa.

Tại huyện U Minh (tỉnh Cà Mau), sạt lở đê biển Tây xảy ra tại 4 đoạn, với tổng chiều dài là 451m. Các đoạn bị sạt lở có vị trí cách kênh Giồng Cát lần lượt là: 400m, 1.800m, 2.600m, 3.340m về hướng kênh Tiểu Dừa. Mức độ sạt lở từ 40 - 316m. Nghiêm trọng hơn, đai rừng phòng hộ tại đoạn đê bị sạt lở số 1 và số 2 còn rất mỏng, chỉ từ 10 - 20m.

Tại đoạn đê bị sạt lở số 3 và số 4 thậm chí không còn đai rừng phòng hộ. Đoạn đê biển Tây từ Rạch Dinh đến Lung Ranh dài khoảng 1.700m đang rất thấp, có khả năng bị tràn nếu triều cường tiếp tục dâng cao.

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau, một trong ba vị trí sạt lở nguy hiểm mới xuất hiện ven bờ biển Tây thuộc khu vực từ Ba Tĩnh đến T25. Ở khu vực này, rừng phòng hộ chỉ còn 12-25m nhưng phía bên ngoài chưa xây dựng kè. Vì thế, diễn tiến sạt lở đang diễn ra nhanh và nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến đê biển, có khả năng gây vỡ đê nếu không triển khai các giải pháp ngay từ bây giờ.

Một trong những “điểm nóng” sạt lở đê biển Tây khác là khu vực vàm Tiểu Dừa. Ngày 2/8 vừa qua, đoạn đê dài khoảng 700m ở xã Vân Khánh Tây (huyện An Minh, Kiên Giang) giáp tỉnh Cà Mau bị sạt lở nghiêm trọng. Ngay khi ảnh hưởng cơn bão số 2, những cơn sóng cao bất thường ập vào đê. Trong phút chốc, phần lớn mặt đê này bị sóng, gió cuốn trôi, nước biển tràn qua.

Các cơ quan chức năng cảnh báo, do gió Tây Nam hoạt động mạnh nên mùa này trên vùng biển Cà Mau, Kiên Giang thường xuyên có gió mạnh, biển động, sóng lớn nên làm cho tuyến đê biển Tây bị sạt lở nghiêm trọng.

Ban bố tình trạng khẩn cấp

Trước tình hình khẩn cấp, UBND tỉnh Kiên Giang đã công bố tình trạng sạt lở đê biển nghiêm trọng cần khắc phục khẩn cấp ứng cứu đê, đảm bảo an toàn cho đời sống và sản xuất của người dân trong khu vực sạt lở. Tỉnh chỉ đạo ngành chức năng cùng địa phương tuyên truyền, phổ biến tình trạng nguy hiểm tại khu vực sạt lở đê biển để chủ động phòng tránh, vận động nhân dân di dời đến nơi an toàn.

Đồng thời, khắc phục và hạn chế đến mức thấp nhất việc xảy ra thiệt hại về tài sản, đảm bảo an toàn tính mạng của nhân dân. Các đơn vị chuẩn bị phương án sẵn sàng huy động lực lượng, vật tư, phương tiện hỗ trợ nhân dân di dời và ứng cứu khi có tình huống xấu xảy ra.

Do thường xuyên chịu tác động bất lợi từ thiên nhiên nên nhiều năm liên tục, tỉnh Cà Mau cũng phải ban bố tình huống hộ đê khẩn cấp. Cơ quan chức năng đang triển khai rất nhiều công trình: bơm cát, bơm bùn; hộ đê khẩn cấp đoạn 356m không còn cây rừng khu vực cống kênh Mới; hộ đê khẩn cấp đoạn giữa cống Đá Bạc - kênh Mới, trữ đất để đắp mái đê, tập kết đá hộc, gia công phên tràm...

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng tỉnh Cà Mau cũng đang xử lý chống thấm bản đáy của cống kênh Mới cùng 6 gói thầu thi công kè biển bên ngoài đê biển Tây, tổng chiều dài khoảng 9.700m.

Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau cũng đề xuất UBND tỉnh Cà Mau xin chủ trương xử lý, khắc phục từ nguồn Quỹ phòng, chống thiên tai đối với một số điểm sạt lở, sụp lún trực tiếp ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân, cơ sở hạ tầng giao thông huyết mạch. Tiếp tục rà soát, báo cáo, đề xuất Trung ương hỗ trợ kinh phí xử lý khắc phục các công trình sạt lở, sụp lún đất trên địa bàn tỉnh này.