VBĐVN.vn - Đứng trước tình hình thực tế đàm phán COC không hề đơn giản, các bên cần phải làm gì để có thể có được một COC thực chất? Đây là một vấn đề khó nhưng không phải là không thể làm được. Trong bối cảnh hiện nay, có lẽ đã đến lúc các bên cần phải xây dựng một cách tiếp cận mới, phù hợp với tình hình hiện tại.

Tháng 7/2019, sau khi ASEAN và Trung Quốc thực hiện Vòng rà soát đầu tiên dự thảo COC, tại Hội nghị ngoại trưởng ASEAN ở Thái Lan, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã tuyên bố rằng Bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) “nhất định” sẽ đạt được đồng thuận trước thời hạn trong vòng 3 năm tới. Tới nay, thời hạn này đã qua mà các bên vẫn chưa thể đạt được tiến triển đáng kể, trong khi tình hình thực địa trên Biển Đông, đặc biệt là vấn đề tranh chấp chủ quyền, vẫn đang diễn biến căng thẳng, phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra xung đột.

Đàm phán COC muốn có tiến triển tốt, thì môi trường chính trị thuận lợi đóng vai trò quan trọng và là điều kiện tiên quyết. Do đó, đòi hỏi tất cả các nước có liên quan phải nêu cao tinh thần thiện chí, thực hiện kiềm chế, không có hành động đơn phương vi phạm các quyền và lợi ích hợp pháp theo luật pháp quốc tế của các nước khác; đề cao văn hóa đối thoại và hợp tác cùng có lợi, có trách nhiệm lớn hơn trong xử lý thách thức chung. Các sự kiện phức tạp trên biển Đông trong giai đoạn vừa qua rõ ràng là không phù hợp, không có lợi cho việc đàm phán. Vì vậy, trong giai đoạn then chốt sắp tới, Trung Quốc và ASEAN cần nỗ lực, hợp tác nhiều hơn nữa trong việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định, thực hiện nghiêm túc và đầy đủ mọi điều khoản của DOC.

Bên cạnh đó, các quốc gia cần lấy các quy định của luật pháp quốc tế và UNCLOS làm “kim chỉ nam” cho các hoạt động trên biển Đông, nền tảng cho các quy định trong COC. Đồng thời, sáng tạo trong việc giải quyết những vấn đề mà DOC chưa điều chỉnh một cách hiệu quả hoặc chưa xử lý một cách rốt ráo nhằm đạt được COC thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS, được cộng đồng quốc tế ủng hộ.

Biển Đông là tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới, do đó việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở vùng biển này không chỉ là lợi ích và trách nhiệm chung của ASEAN và Trung Quốc mà còn thể hiện trách nhiệm của hai bên đối với cộng đồng quốc tế.

Xây dựng COC nhằm điều chỉnh hành vi của các bên có liên quan - như tên gọi của nó - là việc làm cấp thiết, dù con đường phía trước còn rất dài. Một COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển 1982 sẽ là minh chứng cho quyết tâm của các bên trong việc xây dựng xây dựng lòng tin, hướng tới xây dựng biển Đông thành vùng biển hòa bình và hợp tác.

Mời quý vị và các bạn theo dõi nội dung chi tiết!