Trải qua 62 năm (1/4/1959 – 1/4/2021) phát triển, ngành thủy sản Việt Nam đã có những bứt phá vượt bậc, trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, đạt tốc độ tăng trưởng cao.

Sang giai đoạn mới cũng như thực hiện Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành thủy sản tiếp tục hướng tới mục tiêu trở thành ngành kinh tế quan trọng của quốc gia, sản xuất hàng hóa lớn, hội nhập quốc tế sâu rộng, phát triển bền vững, có trách nhiệm và chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, ngành thủy sản luôn có tốc độ tăng trưởng cao; quy mô và giá trị sản xuất lớn; có nhiều sản phẩm xuất khẩu đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD.

Không chỉ đáp ứng nguồn cung thực phẩm, sự hiện diện của tàu thuyền và ngư dân trên các vùng biển cũng đã góp phần quan trọng trong giữ vững chủ quyền, an ninh vùng biển, đảo của Tổ quốc. Thủy sản giải quyết việc làm cho khoảng 3,9 triệu lao động, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn. Đời sống vật chất, tinh thần của cộng đồng tham gia phát triển thủy sản ngày càng được nâng cao...

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu nêu trên, ngành thủy sản đang còn bộc lộ không ít những tồn tại, bất cập, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế về phát triển thủy sản của đất nước.

Ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho hay, những năm gần đây, ngành đã đối mặt với chuỗi thách thức từ biến đổi khí hậu, thiên tai, môi trường, thị trường tiêu thụ sản phẩm…Các địa phương cũng phải tổ chức lại sản xuất với sự liên kết, kiểm soát tốt vật tư đầu vào, quan trắc cảnh báo môi trường, có các cảnh báo phòng ngừa dịch bệnh kịp thời, chuyển giao khoa học công nghệ để sản xuất sạch... nhằm đáp ứng yêu cầu thị trường. Đây là việc làm cả trước mắt cũng là nhiệm vụ lâu dài.

Để đạt được các mục tiêu đề ra, các ngành chức năng cần đầu tư hơn cho hệ thống hạ tầng khai thác thủy sản như cảng cá, nơi neo đậu tránh trú bão… để có hạ tầng tốt phục vụ cho truy suất nguồn gốc thủy sản khai thác. Việc đầu tư hạ tầng cho nuôi trồng thủy sản cũng để đáp ứng tốt hơn việc chuyển đổi sản xuất từ cây lúa, cây ăn quả… không hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản nhằm phát huy lợi thế.
Cùng với đó, đầu tư hơn cho nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất giống, công nghệ nuôi, bảo quản, chế biến các sản phẩm giá trị gia tăng như thực phẩm chức năng, dược phẩm… để nâng cao cũng như kéo dài chuỗi giá trị sản xuất, tạo thành được chuỗi giá trị khép kín.

Với việc gỡ thẻ vàng đối với sản phẩm thủy sản khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) của Ủy ban châu Âu (EC) cần sự nỗ lực vào cuộc rất lớn từ các cấp để trong năm 2021 có thể rút được thẻ vàng, tạo cơ hội rộng mở hơn cho thị trường xuất khẩu với sự tin tưởng vào các sản phẩm thủy sản Việt Nam.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản đề nghị các bộ, ngành, địa phương sớm kiện toàn lại ban chỉ đạo; cử các thành viên để thành lập Ban chỉ đạo quốc gia để thống nhất chỉ đạo từ Trung ương đến địa phương thực hiện các khuyến nghị của EC.

Ban chỉ đạo mới cần tiếp cận ngay và rà soát lại những khuyến nghị sau các đoàn kiểm tra của Bộ để chấn chỉnh, thực thi đầy đủ các quy định, giúp ngành thủy sản được quản lý có tổ chức, bài bản, hệ thống để phát triển bền vững và có trách nhiệm, ông Trần Đình Luân cho biết.

Phát huy những kết quả đạt được, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho rằng, ngành thủy sản cần triển khai đồng bộ giải pháp, định hướng chiến lược, thực hiện thành công các mục tiêu đã đề ra.

Ngành tiếp tục thực hiện tái cơ cấu, cơ cấu lại đội tàu khai thác theo hướng giảm tàu khai thác gần bờ, tăng đội tàu khai thác xa bờ; giảm dần cường lực khai thác đảm bảo phù hợp với trữ lượng nguồn lợi thủy sản, tăng sản lượng nuôi trồng; tăng cường bảo tồn, tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản./.