VBĐVN.vn - Hướng tới mục tiêu phát triển bền vững nghề nuôi trồng thủy sản (NTTS), tỉnh Phú Yên đã và đang triển khai nhiều giải pháp thiết thực, tạo chuyển biến tích cực trong hoạt động NTTS ven biển, giúp người dân có thu nhập ổn định, yên tâm với nghề.

Nguy cơ dịch bệnh luôn tiềm ẩn

Ông Nguyễn Văn Thắm, một người nuôi tôm hùm lâu năm ở Vũng La, xã Xuân Phương, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên cho biết, từ năm ngoái đến nay, tình hình NTTS ở Vũng La nói riêng và các địa bàn khác trong tỉnh khá ổn định. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, tôm nuôi chỉ tiêu thụ nội địa nên giá bán không cao. Tuy vậy, nhờ tôm phát triển, không dịch bệnh nên người nuôi cũng có thu nhập ổn định. Điều này là nhờ chính quyền các địa phương và người nuôi tôm tăng cường công tác quản lý vùng nuôi, phòng ngừa dịch bệnh cho thủy sản nuôi.

Theo ông Thắm, năm 2016 và 2017, các xã ven biển phía Bắc thị xã Sông Cầu xảy ra dịch bệnh trên tôm hùm nuôi, nhiều vùng tôm chết hàng loạt. Cũng như nhiều người NTTS ở Sông Cầu, ông và bà con Vũng La thiệt hại hàng tỷ đồng. Nhiều gia đình rơi vào cảnh trắng tay, cuộc sống thực sự lao đao.

Được Nhà nước hỗ trợ, mọi người vay mượn để gây dựng lại. Mặt khác, chính quyền và Đồn Biên phòng Xuân Đài đã phối hợp tổ chức các tổ tự quản NTTS, giúp bà con giám sát, nhắc nhở lẫn nhau, góp phần bảo vệ môi trường vùng nuôi. Năm nay, tuy dịch Covid-19 khiến việc bán sản phẩm khó khăn, song ông vẫn có lãi, cuộc sống không bị túng thiếu. “Nếu không có sự quản lý, hỗ trợ nhiều mặt của anh em BĐBP và chính quyền, bà con chúng tôi không chắc đã hồi phục nghề để ổn định cuộc sống” - Ông Thắm nói.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Phú Yên, nghề NTTS mặt nước biển ở Phú Yên hình thành từ những năm 90 của thế kỷ trước, đến nay, phát triển khá mạnh với hơn 1.000ha mặt nước. Toàn tỉnh hiện có khoảng 99.000 lồng bè nuôi thủy sản trên các đầm, vịnh, tập trung chủ yếu ở thị xã Sông Cầu, thị xã Đông Hòa và huyện Tuy An. Đối tượng nuôi chính gồm tôm hùm, cá biển, trong đó, sản lượng tôm hùm nuôi khoảng 950 tấn và cá biển khoảng 1.000 tấn mỗi năm. Tuy nhiên, thực trạng NTTS ở Phú Yên còn nhiều bất cập, tình trạng ô nhiễm môi trường thường xuyên xảy ra, dịch bệnh trên thủy sản nuôi khó kiểm soát.

Theo ông Nguyễn Thái Hải Anh, Phó phòng Kinh tế thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên, vấn đề dịch bệnh đối với các đối tượng thủy sản nuôi liên quan đến nhiều yếu tố như chất lượng giống, sự diễn biến phức tạp của thời tiết khí hậu, tình trạng lạm dụng thuốc thú y, hóa chất. Song, môi trường ô nhiễm là một trong những tác nhân chủ yếu và là điều kiện thuận lợi để bệnh trên các đối tượng NTTS bùng phát, lây lan ra diện rộng.

“Nghề NTTS, nhất là nuôi tôm hùm đem lại hiệu quả kinh tế cao, nên nhiều người bất chấp mọi khuyến cáo, không theo quy hoạch, phát triển số lượng lồng nuôi ồ ạt, không kiểm soát được dịch bệnh. Cùng với đó, rác thải từ hoạt động sản xuất, NTTS của các hộ dân và một lượng lớn rác thải nhựa trôi dạt vào bãi biển. Mỗi ngày còn có hàng ngàn tấn thực phẩm cho tôm ăn ném xuống các vùng nuôi. Lượng dư thừa chất thải hữu cơ tích lũy khiến môi trường nước không chỉ tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm, mà còn sản sinh vi khuẩn đe dọa môi trường sống của nhiều loại thủy sản tự nhiên khác” - Ông Hải Anh lý giải.

Hướng tới phát triển bền vững

Để tiếp tục đẩy mạnh phát triển NTTS bền vững, thời gian qua, ngành thủy sản tỉnh Phú Yên đã tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó, địa phương đã nâng cao năng lực hệ thống quản lý chất lượng giống thủy sản, tăng cường kiểm tra, kiểm soát thuốc, thức ăn, chế phẩm sinh học sử dụng vào nuôi, trồng thủy sản... Đồng thời, tăng cường công tác khuyến ngư và chuyển giao công nghệ sản xuất, nhân rộng các mô hình NTTS hiệu quả; đa dạng hóa đối tượng và phương thức NTTS.

Giải pháp được tỉnh Phú Yên chú trọng trước hết là vấn đề môi trường vùng nuôi. Hiện nay, ngành nông nghiệp và các địa phương ven biển Phú Yên đã và đang từng bước tổ chức quản lý, thực hiện có hiệu quả quy hoạch các vùng NTTS và đối tượng NTTS trên từng địa bàn.

Ông Nguyễn Tri Phương, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Phú Yên cho biết, quy hoạch tổng thể phát triển thủy sản trên địa bàn tỉnh, diện tích NTTS lồng, bè được quy hoạch đến năm 2025 là 1.650ha, tập trung tại các đầm, vịnh ở thị xã Sông Cầu (1.000ha) và vùng biển ven bờ Tuy An (khoảng 650ha) với khoảng 49.000 lồng NTTS. Trên cơ sở đó, quy hoạch chi tiết các vùng nuôi thủy sản, tiến tới giao cho dân quyền sở hữu diện tích mặt nước để hưởng lợi và gắn trách nhiệm, khắc phục tình trạng nuôi tự phát tràn lan.

Mặt khác, để tiếp tục khai thác tiềm năng, lợi thế phát triển NTTS biển của tỉnh, mới đây, UBND tỉnh Phú Yên và Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam đã ký kết thỏa thuận hợp tác phát triển nuôi biển bền vững tại Phú Yên. Theo ông Nguyễn Hữu Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam, Hiệp hội và các đơn vị thành viên mong muốn hợp tác với địa phương để đẩy mạnh phát triển nuôi biển bền vững, nâng cao hiệu quả sản xuất cho ngư dân địa phương.

Để thực hiện thỏa thuận hợp tác với tỉnh, Hiệp hội sẽ tổ chức các chuyên gia hỗ trợ Phú Yên đánh giá lại hiện trạng, tiềm năng nuôi biển để tỉnh định hướng sử dụng hợp lý không gian biển; phối hợp để triển khai thực hiện Đề án phát triển nuôi biển theo hướng bền vững trên địa bàn tỉnh đến năm 2030. Bên cạnh đó, Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam sẽ hỗ trợ tỉnh cải tiến và chuyển đổi phương thức nuôi biển thủ công ở vùng biển của tỉnh; kết nối để xây dựng các mô hình nuôi biển công nghiệp theo hướng bền vững; xây dựng các chuỗi giá trị xuyên suốt cho các nhóm sản phẩm nuôi biển chủ lực của tỉnh và xây dựng kế hoạch tiến hành các hoạt động phát triển thị trường nội địa, xuất khẩu cho các sản phẩm nuôi biển chủ lực ở Phú Yên. Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam sẽ phối hợp với Phú Yên đào tạo nguồn nhân lực quản trị, quản lý và lao động kỹ thuật nuôi biển.

Văn Nam (theo bienphong.com.vn)